روایت عکاس از یک پرتره ماندگار

 روبر دوانو (14 آوریل 1912 - اول آوریل 1994) عکاس فرانسوی به همراه هانری کارتیه-برسون یکی از پیشگامان عکاسی خبری بود.

او که فارغ‌التحصیل رشته لیتوگرافی بود، عکاسی را در زمان دستیاری آنده ویگنو فرا گرفت و اولین عکس‌هایش در سال 1932 منتشر شدند.

دوانو برای پنج سال در کمپانی رینالت مشغول به کار شد، اما چون همیشه دیر سر کار می‌رفت اخراج شد. پس از این دوران و خستگی از گرفتن عکس از گوشه و کنار کارخانه، او علاقه‌اش به عکاسی از آدم‌ها در حالات طبیعی را کشف کرد و شروع به گرفتن عکس‌های اینچنینی کرد.

او در دوران جنگ جهانی دوم در کار جعل اسناد و مدارک برای ارتش مقاومت فرانسه بود. او پس از جنگ بطور مداوم عکاسی خبری را ادامه داد و عکس‌هایش از گوشه و کنار پاریس و مردمان این شهر شهرت جهانی دارند. عکس دوانو از زوجی جوان در خیابانی شلوغ در پاریس یکی از معروف‌ترین عکس‌های تاریخ عکاسی است. او که در سال 1984 نشان شوالیه دریافت کرد، برای عکس‌های دوران جنگ جهانی دوم و روزهای پس از پایان این جنگ شهرت داشت.

دوانو با اینکه عکاس خبری بود و کارش ثبت وقایع بود، هرگز از سوژه‌هایش سوءاستفاده نکرد. او پس از پایان جنگ جهانی از گرفتن عکس از زنان خیابانی که موهایشان را به دلیل حشرونشر با آلمانی‌ها تراشیده بودند پرهیز کرد و این جمله معروف را گفت: «من از زندگی آن‌طور که هست عکس نمی‌گیرم، آن‌طور که دوست دارم باشد، عکس می‌گیرم.»

این عکاس بزرگ در کنار عکاسی به چاپ متاب کودکان نیز علاقه داشت و اصلا علاقه‌اش به هنر و ادبیات موجب شد از برخی از بزرگان هنر و ادبیات عکس بگیرد. عکس‌های او از آلبرتو جاکومتی، ژان کوکتو، فرنان لژه، ژرژ باروک و پابلو پیکاسو شهرت جهانی دارند.

دوانو همچنین دوست ژاک پروه شاعر فرانسوی بود و به او یاد داد چطور از خیابان‌های پاریس و زندگی روزمره مردم عکس بگیرد، چیزی که به نظرش مردم خیلی راحت از کنارش رد می‌شدند.

دوانو سال 1994 در 81 سالگی، شش ماه پس از آنکه همسرش بر اثر آلزایمر و پارکینسون درگذشت، فوت کرد. میراث او برای دنیای عکاسی مجموعه‌ای بی‌نظیر از پاریس با آدم‌های معمولی‌اش است.

پیکاسو و قرص‌های نان

عکس دوانو از پیکاسو درحالی که پشت میز نشسته و قرص‌های نان جوری روی میز قرار گرفته که انگار دستان پیکاسو هستند؛ یکی از معروف‌ترین عکس‌های پیکاسو است که قرابت عجیبی با نقاشی‌های این هنرمند بزرگ دارند. پیکاسو در زمان گرفته شدن این عکس 71 ساله بود، یعنی زمانی که بسیاری از آثار معروف خود مثل «زن گریان»، «گوئرنیکا» و «قتل عام در کره» را خلق کرده بود.

پیکاسو حدود یک سال بعد از گرفته شدن این عکس با ژاکلین روکو آشنا شد، روکو تا زمان مرگ پیکاسو در سال 1973 همدم و همراه او بود.

دوانو گرفتن این عکس را که در سال 1952 گرفته شده، چنین نقل می‌کند: «گرفتن عکس پیکاسو خیلی لذت‌بخش بود. وقتی به خانه پیکاسو در ولوری رسیدم داشت با همسرش ناهار می‌خورد. با هم خیلی حرف زدیم، اما عکسی نگرفتیم. فردایش دوباره به خانه پیکاسو رفتم و از حرف‌های روز قبلمان خوب فهمیده بودم اهل شوخی و مزاح است. برای همین سر راهم به نانوایی رفتم که از قبل می شناختم. این نانوا همان نان‌هایی که روز میز می بینید را می‌خت و آن را دست پیکاسو لقب داده بود. وقتی مردم می‌پرسیدند این دست که فقط چهار انگشت دارد او هم جواب می‌داد البته که چهار انگشت دارند، برای همین دست پیکاسو هستند!»

«من هم دو تا از این نان‌ها را به خانه پیکاسو بردم و روی میز گذاشتم و عکس را گرفتم. او واقعا اهل بگو و بخند بود و دو روزی که پیش او بودم همه به شوخی گذشت. پیکاسو بهترین مدل من بود. هرکس به او نزدیک می‌شد، سود می‌برد.»

منبع خبر آنلاین